Tarihte Türkleri ilk olarak bir bayrak altında toplayan Metehan bazı kaynaklarda Oğuz Kağan olarak da geçer. Bu anlamda Büyük Asya Hun Devleti’nin kurucusu Teoman’dan sonra tahta geçen Metehan M.Ö. 234 yılında dünyaya gelmiştir. O doğduğunda Türkler’in tarihte bilinen ilk devleti olan Asya Hun Devleti Çin’le mücadele halindeydi. Bu bağlamda hayatı hakkında çok fazla bir bilgi bilinmese de bazı kaynaklar onun hayatı hakkında çeşitli bilgiler vermektedir.

Bu kaynakların en önemlisi Çin kaynaklarıdır. Çin kaynaklarına göre Metehan’dan önce tahtta olan babası Teoman diğer oğlu Yenşi’yi tahta çıkarmak istemiştir. Bu bağlamda Mete diğer komşu kavim olan Yüeçilere rehin olarak gönderilir. Daha sonra çeşitli siyasi entrikalarla Metehan burada öldürülmek istenir. Ancak Mete bunu haber alarak Yüeçilerin elinden kaçar. Bunu duyan Teoman oğlunu mükâfatlandırmak için onun emrine bir birlik verir. Metehan da bu birlikle babasını ve diğer kardeşlerini öldürerek tahtın sahibi olur.

Metehan Canlandırılmış Görsel

Efsaneler

Metehan Türk tarihinde birçok efsaneye de konu olmuştur. Yüne Çin kaynaklarından elde edilen bilgilere göre Metehan ordusunda bulunanların tam itaat içinde olmasını istiyordu. Bu bağlamda okunu ne taraf atarsa bütün askerleri o tarafta bulunan hedefleri hemen yok ederdi. Bir gün okunu çok sevdiği atına yöneltti. Ancak bazı askerleri atını öldürmekte tereddüt ettiler. Bunun üzerine bu askerlerin hepsinin öldürülmesini emretti. Ok oyunu Metehan’ın emirlerinin tartışılmazlığını kanıtlaması bakımından önemlidir.

Daha sonra topraklarını genişletme hareketlerine başlayan Metehan ilk olarak kendisinden toprak talep eden komşuları Donghu hanedanlığı üzerine yürür. Yapılan savaşı kazanan Metehan Donghu’ları yıllık vergiye bağlar. Daha sonra Moğolistan üzerinde yaşayan Türk kavimleri üzerine yürüyen Mete onları itaat altına aldı. Böylece artık tek düşmanı olan Çin üzerine rahatlıkla yürüyebilirdi.

Çin’le Mücadele

Çin üzerine birçok sefer düzenleyen Metehan o zaman Sarı Irmak denen nehrin kuzeyindeki bütün kaleleri egemenliği altına almıştır. Daha sonra ise yine Çin’in belkemiği olan ve ekonomiyi ayakta tutan ticaret yolarına saldıran Metehan buraların da kontrolünü ele geçirir. Bu gelişmeler Çin’in hanedanlıklarından Han hanedanlığının harekete geçmesine sebep olur. Kalabalık bir orduyla Metehan üzerine yürüyen Gaozu Peteng kalesini kuşatırken Metehan tarafından ablukaya alındı. Bunun üzerine çeşitli hediyelerle affını isteyen hanedanlığın bu teklifi kabul edildi. Yapılan antlaşmada hanedanlık yıllık vergiye bağlanmıştır.

Metehan tahtta olduğu süre boyunca bütün Türk kavimlerini egemenliği altında toplamaya çalışmıştır. Bu çerçevede Türk olmayan herkesle mücadele içinde olmuştur. Bununla birlikte devlet ve ordu teşkilatlanmasında da öne çıkan Metehan Türk ordusunda onlu sistemi ilk kullanan devlet adamı olmuştur. Bu bakımdan Türk kara ordusunun kuruluş tarihi Metehan’a dayanır. M.Ö. 174 yılında ölen Metehan geride bütün Asya’yı baştan başa kaplayan ve son derece disiplinli bir orduya sahip olan büyük bir devlet bırakmıştır.

Bir önceki yazımız olan Mondros Ateşkes Antlaşmasının Nedenleri başlıklı makalemizi de okumanızı öneririz.

1 thought on “Metehan Kimdir?

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir