Kıbrıs Harekâtı

Kıbrıs Harekâtı Türkiye ile Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti arasında gerçekleşmiştir. Kıbrıs Cumhuriyeti İngiltere, Yunanistan ve Türkiye arasında 1959 yılında yapılan anlaşma ile kurulmuştur. Zürih Anlaşması ile bu üç ülke Kıbrıs Cumhuriyeti’ne garantör olmuştur. Kıbrıs’ta yürürlüğe giren anlaşma gereği hem Türkler hem de Rumlara eşit haklar verilmiştir. Ancak ilerleyen dönemlerde Kıbrıs Rumları Türklerin hakimiyetine son vermek ve güçlerini azaltmak için girişimlerde bulunmuştur. Yunanistan ile birleşme hayali kuran Rumların bu girişimleri sonucunda Türkiye Kıbrıs’a karşı barış harekâtı başlatmıştır.

Kıbrıs Barış Harekâtını Kim Başlattı?

Kıbrıs Barış Harekatı’nın başladığı 20 Temmuz 1974 yılında ilk kez Bülent Ecevit tarafından açıklanmıştır. Açıklamada Türk Silahlı Kuvvetleri’nin Kıbrıs’a hem indirme hem de bindirme harekâtı başlattığı bilgisine yer verilmiştir.

Kıbrıs Barış Harekâtı iki farklı zamanda gerçekleşmiştir. Harekât “Ayşe Tatile Çıksın” parolası ile başlatılmış ve gizlilik çerçevesinde yürütülmüştür. Girişimin ardından 16 Ağustos tarihinde taraflar arasında ateşkes imzalanmıştır. Türk halkının güvenliği sağlanmış ve adada barış ortamı ilan edilmiştir.

Kıbrıs Barış Harekâtı sırasında Türk ordusundan 498 şehit verilmiştir. Kıbrıs Türklerinden ise 1672 kişi şehit olmuştur. Harekatın sonlanmasının ardından Kıbrıs Türkleri yaşadıkları yerlerde kendi yönetimlerini kurmuşlardır.

Kıbrıs Barış Harekâtı Sonuçları

• Türk Silahlı Kuvvetleri ile birlikte 1974 yılında gerçekleştirilmiştir.
• Harekât sonucunda Kuzey Lefkoşa başta olmak üzere Kıbrıs’ın büyük kısmı ele geçirilmiştir.
• 14 Ağustosa tarihinde ikinci bir harekât başlatılmış ve toplamda Kıbrıs topraklarının %37’si kontrol altına alınmıştır.
• Adadan çok sayıda göç gelmiştir.

Bir önceki yazımız olan İttihat ve Terakki Cemiyeti başlıklı makalemizi de okumanızı öneririz.