Sanayi İnkılabı Öncesindeki Üretim Organizasyonları

0

Sanayi inkılabı her anlamda insanlığın yaşayışını ve gelişmesini önemli ölçüde etkilemiş ve bütün dünyaya mal olmuş bir devrim olarak düşünülebilir. Köleci toplum düzeni üzerinden daha demokratik ve insancıl yaşama geçişe önemli katkı sağlayan devrim özellikle Avrupa’nın bu günkü zenginliğinin ve refahının da sebebidir. Bu bağlamda sanayi inkılabı öncesindeki üretim organizasyonları farklı dönemler altında incelenmekte ve değerlendirilmektedir.

Kölelik düzeni, feodal düzen, atölye düzeni ve imalat dönemi olarak adlandırılan bu dönemler toplumlar tarihsel gelişimlerinde geçirdikleri evreleri ifade etmektedir. Bu bakımdan özellikle ilkel toplumların yaşam standartları daha sonra gerçekleşen kölelik düzenine göre daha aşağıdayken kölelik düzeninde insanların yaşam standartlarının artması kölelik düzenini de beraberinde getirmiştir.

Kölelik

İlkel dönemden sonra artan üretimsel faaliyetler ve insan eliyle yapılan birçok alet ve araç gereç kölelik düzeninin oluşmasına zemin hazırlamıştır. Yapılan aletler insanların daha verimli bir şekilde iş yapması ve sosyal refahının artmasını sağladığı gibi iş gücü ihtiyacını da ortaya çıkarmıştır. Bu bakımdan dünya üzerinde iş gücü ihtiyacının ortaya çıkması bir taraftan da köleliğin ortaya çıkmasına sebep olmuştur.

Yapılan üretimler, birikimler ve her dönem devam eden bilimsel gelişmeler paranın bulunmasıyla zenginlik kavramını ortaya çıkarmıştır. Paranın artık bir değişim aracı olarak kullanılması da bu bağlamda yeni sosyal sınıfların ortaya çıkmasına sebebiyet vermiş ve bu sınıfların en altındaki sınıfın da köle sınıfı olmasına yol açmıştır.

Sanayi Devrimi

Feodal Düzen

İlkel çağlardan sonra yaşanmaya başlayan Orta Çağ din baskısının olduğu ve buna bağlı olarak da bilim ve düşüncenin gelişmediği dönem olarak ifade edilir. Bunun yanında belirli bir üretim ve toplum sisteminin var olması sosyal hayatın daha canlı olmasını ve çeşitli zirai ve ticari faaliyetlerin daha rahat yapılmasını sağlamıştır. Ancak buna rağmen feodal düzenin baskısı üretim noktasında belirli bir seviyeden yukarı gidilmesine olanak sağlamamıştır.

Atölye Düzeni

Sanayi İnkılabı öncesinde ortaya çıkan atölye düzeni belirli bir sınıfın yaşam alanlarının sınırlanmadan çeşitli üretim organizasyonlarına imza attıkları dönemi ifade eder. Bu bağlamda bir dalda uzmanlaşmak ve bu noktada üretimi kaliteli bir şekilde artırmak mümkün olmuştur. Usta ve çırak ilişkisinin başladığı ve bu bağlamda üretimin arttığı dönem atölye dönemi olmuştur.

Sanayi Devrimleri

İmalat Dönemi

İmalat dönemi ise üretimde artık insan gücünün azaldığı ve makineli üretimin ön plana çıktığını ifade eder. Günümüzde ifade ediliş tarzıyla kapitalist sistemin en ilkel ifadesi olan imalat döneminde özellikle iş hayatında günümüzde yaşanılan gelişmelerin temeli atılmıştır. Makineleşme, iş bölümü, fabrikalaşma ve hızlı üretim gibi yaşanan gelişmeler üretimin gücünü artırmış bu çerçevede tüketim de artarak devam etmiştir. Bu dönemler bugünlerin temeli olarak değerlendirildiğinde üretimin aşamalarının ne şekilde gerçekleştiğini ifade eder.

Bir önceki yazımız olan Yeniçeri İsyanları Ayaklanmaları başlıklı makalemizi de okumanızı öneririz.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir